KUR’AN’IN FAZİLETİ, TEFSİRİ VE NÜZUL
SEBEPLERİ
41- "Ademoğlunun
Bir Vadi Dolusu Altını Olsaydı ... " Ayeti
1. Ebu Vakıd el-Leysı
- - (-)
21257- Ebu Vakıd
el-lıysi der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e vahiy gelince
yanına giderdik ve bize (gelen vahyi) anlatırdı. Bir gün bize dedi ki: ''Allah
şöyle buyurdu: ''Biz malı namaz kılmak ve zekat vermek için indirdık
Ademoğlunun bir vadi dolusu malı olsaydı, bir ikincisinin olmasını isterdi. İki
vadi olsaydı, üçüncüsünün olmasını isterdi. İnsanoğlunun içini (gözünü)
topraktan başkası doldurmaz. Sonra Allah tövbe edenin tövbesini kabul eder. ''
[Zayıf]
Diğer tahric: Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de (3300-1) ve Beyhaki, Şuabu'l-iman'da (10277-8) rivayet
ettiler.
2. Ubey b. Ka'b
- - (-)
21258 (1)- İbn Abbas
bildiriyor: Bir adam Hz. Ömer'e gelip: "Kıtlık bizi yedi bitirdi"
dedi. Ömer: "Sen kimlerdensin?" diye sordu ve adamı iyice tanıyıncaya
kadar soyunu sormaya devam etti. Sonunda adamın zengin biri olduğunu anlayınca
da: "Kişinin bir veya iki vadisi olsa, bir üçüncüsünü ister" dedi.
İbn Abbas: "İnsanoğlunun içini (gözünü) topraktan başkası doldurmaz. Sonra
Allah tövbe edenin tövbesini kabul eder" deyince, Ömer:
"Bunu kimden
işittin?" diye sordu. İbn Abbas: "Ubey'den" cevabını verince, Ömer:
"Yarın yanıma gel" dedi. İbn Abbas, Ümmu'l-Fadl'ın yanına dönüp bunu
kendisine anlatınca, Ümmu'l-Fadl: "Neden Ömer'in yanında konuşuyorsun
ki?" dedi. İbn Abbas, Ubey'in bu sözü unutmuş olmasından korkuyordu.
Annesi: "Umulur ki, Ubey unutmamıştır" dedi. Ubey ile beraber Ömer'in
yanına gittiğinde, Ömer'in elinde kamçı vardı. Beraber Ubey'in yanına gittiler
ve Ubey abdest alıp yanlarına çıkarak: "Benden mezi geldiği için erkeklik
organımı yıkadım" dedi. Ömer: "Böyle yapmak yeterli mi?" diye
sorunca, Ubey: "Evet" cevabını verdi. Ömer: "Bunu Allah'ın
Resulü'nden mi işittin?" diye sorunca, Ubey: "Evet" cevabını
verdi. Hz. Ömer, İbn Abbas'ın söylediğini de kendisine sordu. Ubey onu da
doğruladı.
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Mace
(507) ve Muhtare'de (1206) Diyau'l-Makdisı rivayet ettiler.
21259 (2)- İbn Abbas
bildiriyor: Bir adam Hz. Ömer'e gelip ondan bir şeyler isteyince, Hz. Ömer
adamın bir başına bir de ayaklarına bakıp, adamın ihtiyaç sahibi yoksul biri
olduğuna dair bir işaret olup olmadığını anlamak istedi. Sonra adama: "Ne
kadar malın var?" diye sordu. Adam:
"Kırk devem
var" cevabını verdi. İbn Abbas der ki: Bunun üzerine ben:
Allah ve Resulü doğru
söylüyorlar: "Ademoğlunun iki vadi dolusu altını olsa, üçüncüsünü ister.
İnsanoğlunun içini (gözünü) topraktan başkası doldurmaz. Allah tövbe edenin
tövbesini kabul eder." Ömer: "Bu nedir?" diye sorunca, ben:
"Bunu bana Ubey bu şekilde okuttu(ğu bir ayettir)" cevabını verdim.
Ömer: "Haydi ona gidelim" deyip Ubey'e gittik ve Ömer: "Bu ne
diyor?" dedi. Ubey: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize bu
şekilde okuttu" cevabını verince, Ömer: "Bunu bu şekilde yazayım
mı?" diye sordu. Ubey de: "Evet" deyince Ömer bunu söylendiği
gibi yazdı.
[Sahih]
21260 (3)- İbn Abbas
bildiriyor: Ubey, Hz. Ömer'e şöyle dedi: "Ey müminlerin emiri! Kur'an'ı
Cibril'den alandan henüz taze inmişken aldım."
[Sahih]
Diğer tahric: Muhtare'de
(1212) Diyau'l-Makdisi ve Hakim (2/225) rivayet ettiler.
21261 (4)- İbn Abbas der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim:
''Ademoğlunun bir vadi dolusu malı olsa, onun kadarını daha ister. İnsanoğlunun
içini (gözünü) topraktan başkası doldurmaz. Allah tövbe edenin tövbesini kabul
eder. '' İbn Abbas der ki: "Bunun Kur'an'dan olup olmadığını bilmiyorum."
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(6436-7) ve Müslim (1049) rivayet ettiler.
3. Zeyd b. Erkam
- - (-)
21262- Zeyd b. Erkam der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında şunu okurduk:
"Ademoğlunun iki vadi dolusu altını ve gümüşü olsa, bir vadi daha olmasını
ister. İnsanoğlunun içini (gözünü) topraktan başkası doldurmaz. Allah tövbe
edenin tövbesini kabul eder."
[Sahih]
Heysemi (17788) der ki:
"Ahmed ve Taberani rivayet ettiler. Bezzar da buna benzer bir rivayette
bulundu. Ravileri güvenilirdir."
4. Enes b. Malik
- - (-)
21263 (1)- Enes der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işitirdim ve
bunun ayet mi, yoksa kendi sözü mü olduğunu bilmiyorum: ''Ademoğlunun iki vadi
dolusu malı olsa, üçüncüsünü ister. İnsanoğlunun içini (gözünü) topraktan başkası
doldurmaz. Allah tövbe edenin tövbesini kabul eder. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Darimi (2778) ve Müslim (2379-80) rivayet ettiler.
21264 (2)- Enes b.
Malik'in bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
''Ademoğlunun bir vadi dolusu altını olsa, bir vadi daha olmasını ister.
İnsanoğlunun ağzını topraktan başkası doldurmaz. Allah tövbe edenin tövbesini
kabul eder. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Buhari (6439), Müslim (2381) ve Tirmizi (2337) rivayet ettiler.
21265 (3)- Enes der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işitirdim ve
bunun ayet mi, yoksa kendi sözü mü olduğunu bilmiyorum: ''Ademoğlunun iki vadi
dolusu malı olsa, üçüncüsünü ister. İnsanoğlunun içini (gözünü) topraktan başkası
doldurmaz. Allah tövbe edenin tövbesini kabul eder. ''
[Sahih]
21266 (4)- Yukarıdaki
hadis başka bir kanalla Enes b. Malik'ten nakledilmiştir.
[Sahih]
21267 (5)- Enes b.
Malik'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
derdi: ''Ademoğlunun iki vadi dolusu malı olsa, üçüncü bir vadinin daha olması
için uğraşır. İnsanoğlunun içini (gözünü) topraktan başkası doldurmaz. ''
Affan: ''Sonra Allah tövbe edenin tövbesini kabul eder'' cümlesini de
eklemiştir.
[Sahih]
21268 (6)- Yukarıdaki
hadis başka bir kanalla Enes'ten nakledilmiştir.
[Sahih]
21269 (7)- Enes b.
Malik'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''Ademoğlunun bir vadi dolusu altını olsa, ikinci bir vadinin olmasını
ister. Onun ağzını topraktan başkası doldurmaz. Allah tövbe edenin tövbesini
kabul eder. ''
[Sahih]
21270 (8)- Enes b. Malik
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim:
''Ademoğlunun iki vadi dolusu malı olsa, üçüncü bir vadinin olmasını ister.
Onun içini topraktan başkası doldurmaz. Allah tövbe edenin tövbesini kabul eder.
''
[Sahih]
21271 (9)- Enes b.
Malik'in bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
''Ademoğlunun iki vadi dolusu malı olsa, üçüncü bir vadinin daha olması için
uğraşır. Onun içini topraktan başkası doldurmaz. Allah tövbe edenin tövbesini
kabul eder. ''
[Sahih]
21272 (10)- Enes b.
Malik'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''Ademoğlunun bir vadi dolusu altını olsa, ikinci bir vadinin olması
için uğraşır. Onun ağzını topraktan başkası doldurmaz. Sonra Allah tövbe edenin
tövbesini kabul eder. ''
[Sahih]
21273 (11)- Yukarıdaki
hadis başka bir kanalla Enes'ten nakledilmiştir.
[Sahih]
21274 (12)- Enes b.
Malik der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu
işitirdim ve bunun ayet mi, yoksa kendi sözü mü olduğunu bilmiyorum:
''Ademoğlunun iki vadi dolusu malı olsa, üçüncü bir vadinin olmasını ister.
Onun içini topraktan başkası doldurmaz. Allah tövbe edenin tövbesini kabul
eder. ''
[Sahih]